Y Prosiect

Mae'n stori gyfarwydd: cymunedau ar draws y DU yn wynebu dirywiad economaidd a chymdeithasol. Siopau gwag, ffenestri wedi'u torri, ymdeimlad o falchder sy'n pylu, a chymdogion sy'n teimlo fel dieithriaid.

Darlun o dref adfeiliedig gyda'r arfordir i'w weld yn y pellter. Y lliwiau yw gwyrdd tawel, glas a llwyd.

Darlun o ddyn gwyn, moel, hŷn yn gwisgo sbectol ac yn edrych yn drist

Nid yw'r lleoedd rydym yn byw ynddynt yn gwneud bywyd yn well i'r bobl yno. Mae cymunedau'n mynd i lawr y rhiw...

Does dim cyfleoedd i bobl ifanc fel fi yn y dref hon.

Gwraig ddu ganol oed yn edrych yn bryderus

Maen nhw’n dal i adeiladu stadau tai newydd, ond mae ein stryd fawr ar ei gliniau, does dim byd i’w wneud, dim swyddi, dim mynediad i fyd natur... dim ond dim rheswm i fyw yma.

Beth Sy'n Mynd O'i Le?

Mae gennym systemau cynllunio sydd i fod i'n helpu i greu lleoedd sy'n gwella bywyd. Ond dydyn nhw ddim yn gwneud y gwaith...

Mae data sy'n llywio penderfyniadau cynllunio yn aneglur, yn rhagfarnllyd, yn anghyflawn ac yn anhygyrch.

Mae systemau cynllunio presennol yn cael eu llywio gan ddata cudd, wedi'u cysgodi y tu ôl i waliau talu neu'n cael eu siapio gan fuddiannau preifat. Yn anghyflawn ac wedi'i reoli, nid yw'r data hwn yn llwyddo i ddal gwir hanfod a gwerth cymdeithasol ein cymunedau cynyddol amrywiol. Mae prosiectau o bob maint yn llywio'r data gwyrgam hwn, gan gamarwain penderfyniadau cynllunio sy'n llywio ein lleoedd.

Darlun o bobl ddistaw gyda sipiau ar draws eu cegau

Nid yw lleisiau cyhoeddus yn cael eu clywed

Mae ymgynghoriad cyhoeddus ar y penderfyniadau hyn yn digwydd trwy lwyfannau sydd yn aml ond yn llwyddo i ymgysylltu â demograffig cul; dim ond 1% o'r boblogaeth, ac yn benodol eithrio lleisiau'r cenedlaethau iau. Mae system sy’n esgeuluso safbwyntiau sbectrwm eang o aelodau’r gymuned yn golygu y gall hyd yn oed y mentrau mwyaf ystyrlon fethu’r marc, gan fethu â gwella ansawdd bywyd y rhai yr effeithir arnynt yn uniongyrchol.

Mae adnoddau'n cael eu gwastraffu ac nid yw arweinwyr lleol yn ymddiried ynddynt

O ganlyniad, mae adnoddau sydd eisoes yn brin yn cael eu gwastraffu, cyfleoedd yn cael eu colli, ymddiriedaeth rhwng y cyhoedd yr effeithir arnynt a'r awdurdod lleol yn lleihau ac mae'r bwlch rhwng bwriad y system hon a'r budd gwirioneddol yn ehangu.

Sut gallwn ni wella pethau?

Mae ein tîm yn credu, trwy integreiddio lleisiau ein cymunedau amrywiol a chynrychioli data yn ofodol ar lwyfan sy’n hygyrch i bawb, y gallwn wella’r broses o wneud penderfyniadau a dyrannu adnoddau i adeiladu dyfodol gwell, gyda’n gilydd.

Darlun o dri o bobl - gwraig ddu, ganol oed, bachgen ifanc â chroen olewydd a dyn gwyn, moel gyda sbectol yn edrych yn hapus. Maent wedi'u haenau ar ben darluniad o le fel y byddai'n ymddangos ar fap gyda llinell ffin fras, pinnau lleoliad a x a saeth yn nodi lleoliad 'syniad da' fel y nodir gan label.

Ein Dull

Ein nod yw creu offeryn mapio sy’n dal ac yn amlygu’r hyn sy’n wirioneddol bwysig i gymunedau, gan eu grymuso i’w ddefnyddio i ddylanwadu ar sut mae eu lleoedd yn cael eu cynllunio a’u datblygu. I gyflawni hyn, rydym yn cyfuno ffynonellau data presennol â data newydd a gynhyrchir trwy weithgareddau ymgysylltu â'r gymuned. Gyda chymaint o ddata i’w ystyried, rydym wedi ei drefnu’n sawl grŵp clir a fydd yn ychwanegu eu haenau eu hunain o ddata at y map:

Mae tri bardd yn arwain gorymdaith o bobl yn chwifio baneri ar hyd llwybr gyda choedwig pinwydd yn y cefndir.

Cymdeithasol

Rydym yn galw ar y celfyddydau a’r dyniaethau i feithrin newid ymddygiad cadarnhaol. Mae rhwydwaith o ‘beirdd’ yn cael ei ddatblygu – perfformwyr sy’n annog pobl i ymateb yn artistig, megis ysgrifennu caneuon a barddoniaeth am yr amgylchedd newidiol, tra’n eu hysbrydoli i gyfrannu at fapiau gwerth cymdeithasol o’u lleoedd. Mae hyn yn adeiladu ar fethodoleg a ddatblygwyd ar gyfer Ymgynghori Cymunedol gan y prosiect Ansawdd Bywyd (www.ccqol.org).

Blwch synhwyrydd wedi'i strapio i bostyn lamp ar stryd gymunedol.

Amgylcheddol

Crëwyd rhwydwaith o wyddonwyr cymunedol i gasglu data ar gyfer haenau amgylcheddol, gan ganolbwyntio ar faterion megis ansawdd aer, bioamrywiaeth ac ansawdd dŵr. Rydym wedi bod yn sgrapio data amgylcheddol presennol o gronfeydd data ar-lein tra hefyd yn cynnal prosiectau gwyddoniaeth dinasyddion ar y cyd ag ysgolion.

Tref Gymreig wedi'i goleuo gan haul cryf gyda phobl a'u cysgodion wedi'u bwrw'n hir ar hen gerrig coblog.

Cyfrifiad a Gweinyddol

Mae setiau data presennol yn cael eu casglu a’u harchwilio i greu darlun cyfoethog, aml-ddimensiwn o’n lleoliad peilot, gan gynnwys mewnwelediadau economaidd. Rydym hefyd yn dod o hyd i ffyrdd arloesol o ofodoli data nad yw’n ofodol—trawsnewid gwybodaeth nas cynlluniwyd yn wreiddiol ar gyfer mapiau yn rhywbeth y gellir ei ddelweddu a’i deall yn ddaearyddol. Drwy gydweithio ag awdurdodau lleol, rydym yn helpu i lunio’r ffordd y caiff data ei gasglu fel y gall gyfrannu’n ystyrlon at y prosiect hwn.

Ble Mae'n Dechrau?

Lle ag awydd am wydnwch ac adnewyddiad

Gelwir Ynys Môn yn Gwlad y Medra. Wrth wynebu heriau economaidd, mae’r enw’n crynhoi hanfod llawer o gymunedau dros Gymru sy’n ymdrechu i fod yn wydn ac i adnewyddu. Mae’r prosiect wedi’i groesawu gyda breichiau agored gan awdurdodau lleol yr ynys, yn awyddus i roi cyfle i’w cymunedau wella eu lles.

Mae Deddf Cenedlaethau'r Dyfodol blaengar wedi'i gwreiddio o fewn deddfwriaeth Cymru; fframwaith i lunio yfory gwell a chynaliadwy i bobl Cymru. Mae'r amodau hyn yn cynnig senario a lleoliad delfrydol i brofi potensial ein platfform ar gyfer adfywio a thwf cynhwysol.

Cewch y wybodaeth ddiweddaraf drwy danysgrifio i'n rhestr bostio

Byddwn ond yn defnyddio eich manylion i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i chi am y prosiect.